TV'lerde Hertz (HZ) Nedir? Yenileme Hızı (Refresh Rate)
Hertz; saniye başına düşen görüntü sayısını ifade eder. Yani 50hz bir televizyon saniyede 50 resmi ekranda gösterir. Resimler de, Interlaced ve Progressive tarama adı verilen iki farklı teknikle oluşturulur ve kaynağından 50hz olarak çıkar. (DVB-S, DVB-T, ANALOG) Pal yayınlar 625-line / 50 field (25 frame fps) NTSC yayınlar 60hz 30 frame fps 'dir.
Yenileme hızı veya tazeleme hızı (HZ) arttıkça daha keskin ve net bir görüntü izlersiniz. Özellikle hareketli görüntüler daha gerçekçi gösterilir. Ve gözleriniz daha az yorulur.
Alacağınız TV'de panelin gerçek yenileme hızı önemlidir. Çoğu giriş ve orta seviye tv'ler de 50hz panel kullanılır. Bu değer TV'nin işlemcisi vasıtasıyla 100hz/200hz gibi değerlere (MCI-CMR, Motion Flow) çıkartılır. Yani kutusunda 400hz yazan bir tv'nin panelinin 100hz olması yüksektir. 800hz yazan bir tv nin gerçek panel hızının ise 200hz olması yüksektir.
Samsung CMR, Sony Motion Flow, Philips PMR (Perfect Motion Rate) LG MCI (Motion Clarity Index) gibi çeşitli teknikler kullanarak resmi işlerler. Test sitelerinde bu yöntemlerden en başarılı olanın Sony Motion Flow teknolojisi olduğu belirtilmektedir.
Her üretici kaynaktan çıkan bu 50hz'lik görüntüleri yukarıda sayılan teknolojileri kullanarak düzeltir ve ekstra kare eklerler. Oyunlarda lag (gecikme) denilen olayın sebebi budur. Siz tuşa basarsınız, oyundaki karakter ms cinsinden bir gecikme ile komutu uygular.
Bir frame (resim) iki yolla oluşturuluyor demiştik. Interlaced; bir görüntü karesi 2 yarım görüntünün üst üste oturması ile ortaya çıkar. Ekrandaki görüntü satır satır tarama ile oluşur. Görüntüyü oluşturan satırların önce tek numaralı olanları (1,3,5,7 v.s) birinci karede sonra da çift numaralı satırları ikinci karede taranır. Buna "interlaced" görüntü denir.
Progressive taramada ise durum çok daha iyidir. Progressive tarama yöntemi ardışık bir şekilde 720 enine hattı doldurarak bütün resmi bir anda görüntüler. Bu nedenle Progressive tarama Interlaced taramaya göre saniyede iki katı fazla kare görüntüleyerek aynı zaman içerisinde daha zengin görüntü sağlar. Bütün resim için yalnızca bir tarama işlemi yeterli olmaktadır, resimler daha belirgin ve parlak olabilmekte ve genellikle Interlaced tarama sistemlerinde görülen görüntüde titreşim durumunu ortadan kaldırır.
Farklı teknolojili TV 'ler farklı sonuçlar vermektedir. Örneğin, LCD ve Plazma teknolojilerini kullanan TV'ler hereketli görüntüleri gösterme konusunda farklı sonuçlar gösterir. Plazma TV'ler LCD TV lere kıyasla daha başarılıdır bu konuda. Aşağıdaki videolardan LCD ve Plazma teknolojileri hakkında faydalı bilgiler öğrenebilirsiniz.
Plazma
LCD
TV seçerken panel yenileme hızınıda dikkate alarak karar verin.
Ayrıca en iyi sonuç için görüntü kaynağınında iyi olması gerekir. Ben dünya para verip yeni tv aldım kalite aynı demeyin. Bazı kanallar ne yazık ki hala uydudan 720x576 çözünürlüğünde yayın yapıyorlar. Yeni nesil TV'ler bunları elden geçirerek hem 16:9 geniş ekran formatına hemde TV'nin kendi çözünürlüğüne 1920x1080 vb. genişleterek işlemektedirler. Kısaca bu yayınlar bu TV'ler için yetersiz kalmaktadır. 720p veya 1080p yani full HD kaynaklar ile kullanırsanız farkı göreceksiniz.
Hertz; saniye başına düşen görüntü sayısını ifade eder. Yani 50hz bir televizyon saniyede 50 resmi ekranda gösterir. Resimler de, Interlaced ve Progressive tarama adı verilen iki farklı teknikle oluşturulur ve kaynağından 50hz olarak çıkar. (DVB-S, DVB-T, ANALOG) Pal yayınlar 625-line / 50 field (25 frame fps) NTSC yayınlar 60hz 30 frame fps 'dir.
Yenileme hızı veya tazeleme hızı (HZ) arttıkça daha keskin ve net bir görüntü izlersiniz. Özellikle hareketli görüntüler daha gerçekçi gösterilir. Ve gözleriniz daha az yorulur.
Alacağınız TV'de panelin gerçek yenileme hızı önemlidir. Çoğu giriş ve orta seviye tv'ler de 50hz panel kullanılır. Bu değer TV'nin işlemcisi vasıtasıyla 100hz/200hz gibi değerlere (MCI-CMR, Motion Flow) çıkartılır. Yani kutusunda 400hz yazan bir tv'nin panelinin 100hz olması yüksektir. 800hz yazan bir tv nin gerçek panel hızının ise 200hz olması yüksektir.
Samsung CMR, Sony Motion Flow, Philips PMR (Perfect Motion Rate) LG MCI (Motion Clarity Index) gibi çeşitli teknikler kullanarak resmi işlerler. Test sitelerinde bu yöntemlerden en başarılı olanın Sony Motion Flow teknolojisi olduğu belirtilmektedir.
Her üretici kaynaktan çıkan bu 50hz'lik görüntüleri yukarıda sayılan teknolojileri kullanarak düzeltir ve ekstra kare eklerler. Oyunlarda lag (gecikme) denilen olayın sebebi budur. Siz tuşa basarsınız, oyundaki karakter ms cinsinden bir gecikme ile komutu uygular.
Bir frame (resim) iki yolla oluşturuluyor demiştik. Interlaced; bir görüntü karesi 2 yarım görüntünün üst üste oturması ile ortaya çıkar. Ekrandaki görüntü satır satır tarama ile oluşur. Görüntüyü oluşturan satırların önce tek numaralı olanları (1,3,5,7 v.s) birinci karede sonra da çift numaralı satırları ikinci karede taranır. Buna "interlaced" görüntü denir.
Progressive taramada ise durum çok daha iyidir. Progressive tarama yöntemi ardışık bir şekilde 720 enine hattı doldurarak bütün resmi bir anda görüntüler. Bu nedenle Progressive tarama Interlaced taramaya göre saniyede iki katı fazla kare görüntüleyerek aynı zaman içerisinde daha zengin görüntü sağlar. Bütün resim için yalnızca bir tarama işlemi yeterli olmaktadır, resimler daha belirgin ve parlak olabilmekte ve genellikle Interlaced tarama sistemlerinde görülen görüntüde titreşim durumunu ortadan kaldırır.
Farklı teknolojili TV 'ler farklı sonuçlar vermektedir. Örneğin, LCD ve Plazma teknolojilerini kullanan TV'ler hereketli görüntüleri gösterme konusunda farklı sonuçlar gösterir. Plazma TV'ler LCD TV lere kıyasla daha başarılıdır bu konuda. Aşağıdaki videolardan LCD ve Plazma teknolojileri hakkında faydalı bilgiler öğrenebilirsiniz.
Plazma
LCD
TV seçerken panel yenileme hızınıda dikkate alarak karar verin.
Ayrıca en iyi sonuç için görüntü kaynağınında iyi olması gerekir. Ben dünya para verip yeni tv aldım kalite aynı demeyin. Bazı kanallar ne yazık ki hala uydudan 720x576 çözünürlüğünde yayın yapıyorlar. Yeni nesil TV'ler bunları elden geçirerek hem 16:9 geniş ekran formatına hemde TV'nin kendi çözünürlüğüne 1920x1080 vb. genişleterek işlemektedirler. Kısaca bu yayınlar bu TV'ler için yetersiz kalmaktadır. 720p veya 1080p yani full HD kaynaklar ile kullanırsanız farkı göreceksiniz.